Δεν υπάρχει ομορφότερο δέντρο από την καρυδιά.
Αρχοντική και λεβέντικη, η καρυδιά είναι ένα φυλλοβόλο δέντρο που αργεί να δώσει παραγωγή, ζει πολλά χρόνια και φτάνει σε μέχρι και 20 μέτρα ύψος.. Η καρυδιά ονομάστηκε Κάρυα όπως αναφέρει Πλούταρχος, γιατί εκείνοι που κοιμούνται κάτω από το δέντρο εισπνέουν τη βαριά οσμή του και πέφτουν σε βαθύ ύπνο.
Ο ίσκιος της ανεκτίμητος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, τα φύλλα της σύνθετα ανοιχτοπράσινα με χαρακτηριστική μυρωδιά , με το σχήμα του Σταυρού χρησιμοποιείται από τις νοικοκυρές του Αγίου Πνεύματος στην εκκλησία, ενώ ο καρπός της, θρεπτικός και γευστικός όσο ελάχιστοι, σμίγει τους ανθρώπους σε παρέες τις κρύες νύχτες του χειμώνα παρέα πίνοντας ρακόμελλο.
Συγκομιδή του καρπού
Από τα μέσα του Σεπτέμβρη και μετά, ξεκινάει σιγά σιγά η εποχή της συγκομιδής των καρυδιών.
Η περιοχή του Βοϊου είναι πλούσια σε δέντρα ξηρών καρπών όπως τα καρύδια, τα αμύγδαλα και τα κάστανα.
Η συγκομιδή του καρπού της καρυδιάς, ήταν μια ιδιαίτερα δύσκολη εργασία. Στα παλιότερα χρόνια που δεν υπήρχαν τα μηχανήματα το να «τσαλιανίσεις» τις καρυδιές, ήθελε εκτός από τεχνική και δύναμη, αφού τα πανύψηλα αυτά δέντρα έπρεπε να χτυπηθούν και να τιναχτούν τα κλαδιά, με μεγάλα ραβδιά, προκειμένου να πέσουν τα καρύδια μαζί με την πράσινη φλούδα τους κάτω στο έδαφος. Μετά έπρεπε να μαζευτούν με τα χέρια βγάζοντας συγχρόνως και πετώντας την πράσινη φλούδα, με αποτέλεσμα οι παλάμες των χεριών και τα δάκτυλα να μαυρίζουν από τις φλούδες.
Τώρα βέβαια υπάρχουν τα γάντια και τα χέρια παραμένουν καθαρά, και το τίναγμα δεν γίνεται όπως παλιά. Υπάρχουν ειδικά μηχανήματα στα τρακτέρ που δένονται στο δέντρο και το τινάζουν ολόκληρο και οι καρποί πέφτουν στο έδαφος πάνω στο δίχτυ που έχει τοποθετηθεί από κάτω.
Βέβαια εξακολουθούν να χρειάζονται «χέρια» για να περισυλλεχτούν τα καρύδια και να τοποθετηθούν στα καφάσια.
Μετά την περισυλλογή τους και το καθάρισμα τους από τον πράσινο φλοιό, απλώνονται σε πανιά, πανέρια, σεντόνια, και αφήνονται στον ήλιο για να ξεραθούν και μετέπειτα να αποθηκευτούν σε ειδικά σακιά, είτε για προσωπική χρήση, είτε ακόμα και για την πώληση.
Το καρύδι στην υγεία και στην ιατρική
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τον πράσινο φλοιό των καρυδιών ως ελμινθοκτόνο ενώ Διοσκουρίδης θεωρούσε το καρύδι αντίδοτο εναντίον των δηλητηριάσεων, αν φαγωθούν πριν ή μετά, μαζί με σύκα και απήγανο. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα πίστευαν (λόγω του σχήματος της ψίχας του καρυδιού που έμοιαζε με τον ανθρώπινο εγκέφαλο) ότι με καρύδια μπορούσαν να θεραπεύσουν διανοητικές ανωμαλίες.
Στη λαϊκή ιατρική τα φύλλα καρυδιάς ήταν δημοφιλές σπιτικό γιατρικό για το έκζεμα και την βλεφαρίτιδα στα παιδιά, ενώ το έγχυμα από τον φλοιό το χρησιμοποιούσαν για να σκουραίνουν τα μαλλιά.
Τόσο τα φύλλα όσο και το εξωτερικό περίβλημα των καρυδιών βοηθούν στη μείωση του σακχάρου των ατόμων με διαβήτη, καθώς στο διάστημα χρησιμοποιήσεως ρυθμίζει την ινσουλίνη. Επίσης το τσάι από τα φύλλα της έχει την ιδιότητα να καθαρίζει το αίμα ενώ το κατάπλασμα τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επούλωση των πληγών.
Τα φύλλα είναι στυπτικά, αποτοξινωτικά, αποχρεμπτικά, και υπακτικά. Χρησιμοποιούνται για δερματικά προβλήματα (ακμή, ψωρίαση, έκζεμα). Είναι κατάλληλα για αναπνευστικά προβλήματα όπως άσθμα και βήχα. Διεγείρουν το ήπαρ και προάγουν την αποτοξίνωση του οργανισμού. Το αφέψημα των φύλλων εξαφανίζει τα μυρμήγκια αν αλείψουμε τα μέρη από τα οποία περνάνε.
Ο καρπός του, αποτελεί μια πολύ θρεπτική επιλογή γιατί περιέχει φυτικές ίνες, βιταμίνη Ε, B6, μαγνήσιο, ασβέστιο και άλλα σημαντικά συστατικά και είναι γνωστά σε όλους μας για τις ευεργετικές τους επιδράσεις ενώ είναι φυσική προστασία για τις αρτηρίες και την καρδιά, κατά του καρκίνου και του διαβήτη, και είναι μια φυσική προστασία από τις πέτρες στη χολή, μιας και περιέχει μαγνήσιο.
Τα καρύδια στη μαγειρική
Πολλές είναι οι χρήσεις του καρπού της καρυδιάς και στη μαγειρική. Από το να γίνει γλυκό του κουταλιού, το γνωστό καρυδάτο, γλυκό που πολλές νοικοκυρές το έφτιαχναν στην περιοχή του Βοίου,
το χειμώνα με μέλι πηγή ενέργειας για να μπορέσει να βγει η δουλειά, ή σε μια άλλη εκδοχή γιαούρτι με μέλι και καρύδια, στην παραδοσιακή καρυδόπιτα, μελομακάρονα, δίπλες με καρύδια, στην επίσης παραδοσιακή σκορδαλιά με ψωμί ή πατάτα, και φυσικά στον μπακλαβά, μέχρι και σκέτος καρπός συνοδευόμενος με σταφίδα σαν συνοδευτικό με ποτό, αλλά και σε πολλές ακόμα συνταγές, το καρύδι πια είναι ένα από τα συστατικά που δίνουν νοστιμιά.
Πηγή: myvoio.com
Φωτογραφία: Πλαζουμίτη Ευτυχία
