Ο παραδοσιακός χορός ανέκαθεν αποτελούσε μέσο εξωτερίκευσης του εσωτερικού ψυχισμού των ανθρώπων. Σκέψεις, προβλήματα, προτάσεις, δυσκολίες, ευχές, αγωνίες, όνειρα, συναισθήματα και επιθυμίες βρίσκουν την έκφρασή τους πάνω στα βήματα που πατούν στη γη. Ταυτόχρονα, οι παραδοσιακοί χοροί αποτελούν και μία μορφή εξαγνισμού, κάθαρσης και απελευθέρωσης των ανθρώπων, έναν τρόπο εκτόνωσης και ένα μέσο να γυμνάσει το σώμα του και να ξαλαφρώσει την ψυχή και το μυαλό του από τις καθημερινές έννοιες.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι πολύς κόσμος επιλέγει να γραφτεί σε μια σχολή χορού ή σε έναν χορευτικό σύλλογο, προκειμένου να ξεφύγει από το άγχος και το στρες, αλλά και να επικοινωνήσει με τους άλλους, να εκφράσει τον εαυτό του μέσα από την κίνηση, τη μουσική και το ρυθμό.
Ο χορός λειτουργεί ως μέσο κοινωνικοποίησης αλλά και ως μέσο διεξόδου, ενώ είναι ταυτόχρονα ένα μέσο άσκησης με χαμηλό κόστος. Όποιος χορεύει είναι πιο κοινωνικοποιημένος και απελευθερωμένος από ταμπού, άρα αποκτά ευχέρεια έκφρασης και επικοινωνίας και γίνεται πιο έξυπνος κοινωνικά.
Γνωστοί χοροί του Βοΐου
Λότζια, Καραπατάκη, Συγκαθιστός, Μπεράτια, Χορταράκια, Τρανός χορός,
Συντρόφισσες, Τσάμικο, Σούστα Σιάτιστας, Αγιοβασιλιάτικο
Οι παραδοσιακοί χοροί αποτελούν από μόνοι τους μία από τις κορυφαίες και ζωντανές αποδείξεις της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ο συνδυασμός των μουσικών και των τραγουδιών που συνδυάζονται με τους παραδοσιακούς χορούς φέρνει αναμνήσεις του χθες στο σήμερα και παράλληλα δημιουργεί την βάση για το αύριο. Επιπλέον, οι παραδοσιακοί χοροί αποτελούν δημιούργημα κάθε περιοχής, με τις ιδιαιτερότητες και μοναδικότητες κάθε τόπου σε διάφορες περιόδους και έτσι αποτελούν στην ουσία το όχημα για την διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η ενασχόληση των νέων με τους παραδοσιακούς χορούς
Τα κίνητρα και οι λόγοι που κάποιος νέος θα ασχοληθεί με τους παραδοσιακούς χορούς ποικίλουν και έχουν να κάνουν με πάρα πολλούς παράγοντες. Σίγουρα σε όλους υπάρχει η αγάπη και το μεράκι για αυτό που λέμε γενικά παράδοση και λαϊκός πολιτισμός. Επιπλέον, ορισμένοι μπορεί να το θεωρούν φυσική άσκηση, τρόπο διασκέδασης, μέσο κοινωνικοποίησης και διάφορα άλλα, τα οποία φυσικά υπάρχουν και συμπληρώνουν την αγάπη για τον παραδοσιακό χορό.
Η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες δεκαετίες υπήρχε μία σημαντική αύξηση στον αριθμό των νέων που συμμετείχαν σε ομάδες παραδοσιακού χορού. Ωστόσο, η αύξηση αυτή είναι μικρότερη από ανάλογες αυξήσεις σε άλλες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα τα γυμναστήρια και οι outdoor δραστηριότητες. Τα τελευταία χρόνια βέβαια λόγω της εξάπλωσης του κορονοϊού και των μέτρων προφύλαξης οι χορευτικές ομάδες υπέστησαν μία σημαντική μείωση μελών. Ευελπιστούμε σύντομα να μπορέσουμε να πιαστούμε και πάλι χέρι χέρι και να χορέψουμε.
Από ποια ηλικία πρέπει να αρχίζει ένα παιδί να μαθαίνει παραδοσιακούς χορούς
Η ενασχόληση με τον παραδοσιακό χορό μπορεί να αρχίσει από την ηλικία των τεσσάρων με πέντε ετών, σε κάποιο τμήμα προσχολικής ηλικίας με σκοπό όχι τόσο την εκμάθηση βημάτων και χορών αλλά ρυθμικής και κινητικής αγωγής. Σημαντικό βέβαια είναι να θυμόμαστε ότι η παρακίνηση των γονέων είναι πολύ σημαντική αλλά δεν χρειάζεται να γίνει υποχρεωτική και εξαναγκαστική για τα παιδιά όλων των ηλικιών.
Τα συναισθήματα του δασκάλου
Χαρά, ικανοποίηση και αισιοδοξία. Το να βλέπεις κάποιον να χορεύει είναι χαρά από μόνο του. Όταν όμως αντικρίζεις τους λιλιπούτειους χορευτές και μαθητές σου να στέκονται στον κύκλο, να κινούνται ρυθμικά και να συντονίζονται ομαδικά κάτω από τους παραδοσιακούς μας ήχους, τότε τα συναισθήματα ικανοποίησης για το αποτέλεσμα και αισιοδοξίας για το μέλλον πραγματικά με πλημμυρίζουν.
Ο ρόλος των πολιτιστικών συλλόγων
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι είναι ένα μέσο προβολής και σωτηρίας της μουσικής παράδοσης ενός τόπου. Μέσα από όλες τις εκδηλώσεις τους, μαζί με τα λαϊκά πανηγύρια και τα γλέντια σε γάμους αποτελούν το τρίπτυχο συνέχισης και προβολής της παραδοσιακής μας μουσικής. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους νέους παραδοσιακούς μας μουσικούς πλέον ήταν ή και εξακολουθούν να είναι μέλη πολιτιστικών σωματείων και ιδιαίτερα, χορευτικών ομάδων.
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι αποτελούν αν όχι το μοναδικό, σίγουρα το πιο σημαντικό κύτταρο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αποτελούν τον χώρο όπου μέσα από ομαδική δουλειά και προσφορά διατηρούνται, καταγράφονται, διαδίδονται και μεταλαμπαδεύονται στους νεότερους όλα τα στοιχεία της παράδοσης ενός τόπου.
Η αγάπη για τον παραδοσιακό χορό
Ο πλουραλισμός και η ποικιλία των παραδοσιακών χορών του ελληνικού κόσμου σε κάνει να αναζητάς την χαρά και την έκφραση από όλους. Λατρεύω τους χώρους της περιοχής μου και τους χορούς του Βοΐου, καθώς πρόκειται για κομμάτι της ψυχής και της ταυτότητάς μου. Κάθε φορά που ακούω τα χάλκινα της περιοχής μου αισθάνομαι ότι μία δύναμη σύνδεσης και έκφρασης με κυριεύει, υπερηφάνεια και ευθύνη μαζί, και πάνω από όλα χαρά και ευτυχία.