Χωριό Τριάδα ή Πέτσιανη

Η Τριάδα, ή Πέτσιανη, βρίσκεται σε υψόμετρο 840 μέτρα, ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Τσοτυλίου και είναι ένα χωριό μαζί με την Ανθούσα. Απέναντι από το χωριό φαίνεται η Μόρφη και ο Αυγερινός χωρίς όμως να υπάρχει κάποιος δρόμος που να φτάνεις κάποιος απευθείας, είναι ένα απομονωμένο χωριό μέσα σε κοιλάδα και βαθιά βλάστηση που το κάνει απροσπέλαστο και δύσκολα διακριτό με γυμνό μάτι. Η ονομασία του πιθανόν να οφείλεται ότι χτίστηκε σε τρεις διαφορετικές φάσεις.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ

Στην αριστερή όχθη της Πραμόριτσας και ανάμεσα στα χωριά Μόρφη και Βουχωρίνα, ιδρύθηκε κάποτε το χωριό με την ονομασία ΚΟΥΛΟΥΡΙ. Μιας και ήταν πάνω σε οδική αρτηρία, Νεάπολη -Τσοτύλι -Ήπειρος, οι κάτοικοι δεινοπαθούσαν την εποχή της τουρκοκρατίας. Οι Τουρκαρβανίτες πέρα από τις λεηλασίες έπαιρναν τους άντρες και τα ζώα τους και τους πήγαιναν μέχρι και τα Γιάννενα.

Οι κάτοικοι για να γλυτώσουν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το χωριό και να το ιδρύσουν βορειότερα πάλι με την ονομασία Κουλούρι. Γύρω στα 1890 στη σημερινή θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό, οικογένειες από το χωριό Πέτσουνια της Ηπείρου, κυνηγημένες από τον Αλή Πασά Ιωαννίνων, ίδρυσαν ένα μικροχώρι με το όνομα Πέτσανη. Έτσι στην ίδια περιοχή, υπήρχε το Κουλούρι και η Πέτσανη. Αργότερα, κάτοικοι από το χωριό Κουλούρι μετεγκαταστάθηκαν στο χωριό Πέτσανη, ή και σ’ άλλα χωριά, όπως οι Μαρκατοπουλαίοι και οι Τουλιοπουλαίοι στην Λευκοθέα Βοίου. Έτσι πια, εγκαταλείφθηκε το όνομα Κουλούρι και επικράτησε το όνομα Πέτσανη.

Η Πέτσανη στα χρόνια του Αλή πασά των Ιωαννίνων έγινε τσιφλίκι μπέηδων και αγάδων της Ομαλής Βοίου. Επειδή όμως το τσιφλίκι είχε περιπέσει σε πολλούς αφέντες, ήρθαν σε συνεννόηση με τους τσιφλικάδες και εξαγόρασαν τα κτήματα στα 1846 αντί των 40,000 γροσίων οι οικογένειες: Βραγγαλα, Διβανοπουλου, Καλυβα, Κελέση, Κοντογιάννη, Κοσκώτη, Νικολοπουλου, Πανταζή.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Οι πρώτοι οικιστές του χωριού έχτισαν μια μικρή εκκλησία και την αφιέρωσαν στην Αγία Παρασκευή. Όταν το χωριό μεγάλωσε, κατεδάφισαν την μικρή εκκλησία και στην ίδια θέση ανέγειραν μεγαλύτερη, το 1898 με προσωπική εργασία των κατοίκων και την χρηματική ενίσχυση του Αδελφάτου Πετσανιωτών Κωνσταντινουπόλεως. Η εκκλησία είναι δυσηπόστατη, μιας και είναι αφιερωμένη στην Αγία Παρασκευή και στην Αγία Κυριακή.

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΓΕΦΥΡΙ

Σε κοντινή απόσταση υπάρχει τρίτοξη λίθινη γέφυρα σε παραπόταμο της Πραμόριτσας, που καποτε εξυπηρετούσε τους κατοίκων των χωριών Επταχωρίου, Πενταλόφου, Βυθού, Διλόφου, Αγίας Σωτηρας, Μόρφης που μετέβαιναν στο Τσοτύλι, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες όταν το ποτάμι της Πραμόριτσας ήταν αδιάβατο. Πότε έγινε το γεφύρι είναι άγνωστο.

ΤΟ ΠΑΛΙΟΤΕΡΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Είναι χτισμένο το 1850, ιδιοκτησία του Παν. Κοντογιάννη. Έχει μικρά παράθυρα, που κλείνουν με ξύλινα κανάτια αντί για τζάμια. σε επίκαιρα σημεία έχει πολεμίστρες και πάνω απο την είσοδο ζεματίστρα.