«Σε έναν πολιτισμό που είναι αποκομμένος από τις ρίζες του στο χώμα, παραγεμισμένος με ανούσια πράγματα και τυφλός από τις άκαρπες επιθυμίες, η κάμερα μπορεί να γίνει ένας δρόμος εξέλιξης του εαυτού μας, ένα μέσο για να ανακαλύψουμε εκ νέου όλες τις εκφάνσεις της βασικής μορφής που είναι η φύση, η πηγή μας».
Edward Weston
Ο Μιχάλης Παππάς, αποτυπώνει φωτογραφικά την «άλλη πλευρά» της Ελλάδας, εμπνέει, κινητοποιεί και έχει μια εντυπωσιακή ικανότητα να βλέπει πέρα από την κοινοτυπία ερμηνεύοντας την παράδοση, τα ήθη και έθιμα του κάθε τόπου που επισκέπτεται. Παραδοσιακές στολές, μυστηριακό φως και ήρωες συνθέτουν έναν φωτογραφικό κόσμο που μπλέκει το σήμερα στο χθες. Ο Μιχάλης μέσα από την οπτική του και την παρατηρητική του ικανότητα γεφυρώνει χάσματα και δημιουργεί εναλλακτικές θεωρήσεις για την πολιτιστική ανάπτυξη και την καλλιτεχνική δημιουργία. Δημιουργεί σε όλους μας την ανάγκη να επιστρέψουμε στις ρίζες μας
Επιμέλεια: Κέλλυ Γρηγοριάδου
Το ξεκίνημα
Βρήκα μια αναλογική μηχανή που πούλαγε ένας φίλος μου στο χωριό και κυριολεκτικά ξεκίνησα να καίω τα φιλμ και να δοκιμάζω… Αυτοδίδακτα, χωρίς καμία γνώση στη φωτογραφία. Θυμάμαι τον πατέρα μου που είχε φέρει μια φωτογραφική μηχανή από τον Καναδά και μας φωτογράφιζε. Κάπως με γοήτευε αυτή η συνήθεια και έτσι άρχισα να το σκέφτομαι και να ψάχνω τρόπους να βγάζω καλύτερες φωτογραφίες. Η πρώτη συμβουλή που δέχτηκα, ήταν το να τοποθετώ μέσα στο κάδρο ό,τι μου αρέσει και όπως μου αρέσει. Αυτή η συμβουλή που κατά κάποιο τρόπο με διαμόρφωσε φωτογραφικά ήταν από τον πατέρα μου, που έλεγε πως αν το τελικό αποτέλεσμα ικανοποιεί πρώτα εμένα, τότε σίγουρα θα αρέσει και στον κόσμο.
Η φωτογραφία
Η προσέγγιση του θέματος είναι αυτή που παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο. Αυτό σημαίνει πως στη φωτογραφική διαδικασία δηλαδή την αναζήτηση της φόρμας, του περιεχομένου, του φωτός και των χρωμάτων, το τελικό κλικ είναι ακριβώς το «τελικό στάδιο» άρα προηγείται η όλη δουλειά που συνεπάγεται ατελείωτων ωρών μελέτης. Η σύνθεση, δηλαδή ο συνδυασμός φόρμας και περιεχομένου είναι η πιο βασική μου επιδίωξη ως φωτογράφου. Στόχος μου είναι να δημιουργήσω δυνατές εικόνες, τόσο από τεχνικής άποψης όσο και από άποψη περιεχομένου, που ενδεχομένως να μην είναι εύκολο ή να μη χρειάζεται να αποκωδικοποιηθούν και να αποδομηθούν γιατί τότε θα χάσουν κάτι από τη μαγεία τους. Οι αισθητικές φόρμες και η τεχνική που ακολουθώ προσαρμόζονται κάθε φορά για να συνθέσουν ένα νέο αποτέλεσμα το οποίο με ενδιαφέρει να βρει ανταπόκριση και να κάνει εντύπωση στο κοινό. Ένα έργο που παραμένει διαχρονικό και ζωντανό είναι ένα έργο που βρίσκεται σε συνεχή τέλεση, αυτό λοιπόν θεωρώ πως καθορίζει την καλή φωτογραφία, η δύναμη που έχει να κάνει τους θεατές να σκέφτονται, να φαντάζονται, να ερμηνεύουν.
Μitos & Ethos
Συστηματικά ξεκίνησα γύρω στο 2010 να φωτογραφίζω έθιμα και να ταξιδεύω σε αρκετά μέρη της Ελλάδας κυρίως απομακρυσμένα. Έψαχνα να βρω πού γίνονται δρώμενα και διάφορα έθιμα και πήγαινα χωρίς καμία άλλη προετοιμασία. Εκείνη την περίοδο φοιτούσα στη σχολή φωτογραφίας και προσπαθούσα να βρω θεματολογία και να συγκεντρώσω υλικό που θα αξιολογούσα αργότερα. Συνειδητοποίησα πολύ σύντομα ότι οι εικόνες με αυτό το περιεχόμενο ήταν πολύ δυνατές χωρίς καν να έχουν υποστεί επεξεργασία. Αυτή λοιπόν ήταν και η αρχική μου έμπνευση. Ένας κόσμος γεμάτος συμβολισμούς που εκ πρώτης όψεως δεν έβγαζε νόημα, όμως, όσο τον γνωρίζεις τόσο κάθε λεπτομέρεια έχει τη δική της σημασία. Αυτό το υλικό από τα έθιμα και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων έφερε την ιδέα του «Ήθους». Αυτό το έργο είχε την ιδιαιτερότητα του αυτοσχέδιου και αυθόρμητου εφόσον αποτύπωνε στιγμιότυπα από έθιμα, δρώμενα, γλέντια- πανηγύρια ακόμη και τελετουργίες που γίνονταν στα μέρη όπου πήγαινα, χωρίς σκηνοθεσία, χωρίς κάποια οργάνωση από εξωτερικό παράγοντα ή θεσμό.
Η συνθήκη της πανδημίας του Κορωνοϊού, έφεραν την ιδέα ενός νέου πρότζεκτ που στο επίκεντρο θα ήταν πια το ένδυμα. Ο Μίτος/ το νήμα της Ελλάδας είναι μια έμπνευση που έχει μεγαλύτερο βαθμό σκηνοθεσίας ενώ αναδεικνύονται καλύτερα οι υφές του ενδύματος που έρχεται σε πρώτο πλάνο. Το ένδυμα αποτελεί ένα σύστημα συμβολικής επικοινωνίας που δίνει πληροφορίες για την κοινωνική ταυτότητα ατόμων και πολιτισμικών ομάδων. Είναι μια γλώσσα επικοινωνίας που λειτουργεί σε δύο επίπεδα: την υλικότητα και την έννοια. Μέσα από τις δομές, τις μορφές και τα υφολογικά στοιχεία των ενδυμάτων γίνονται εμφανείς οι πολιτισμικοί κώδικες της εκάστοτε κοινωνίας σε συγκεκριμένο χρόνο και τόπο. Η παράδοση και το παρελθόν ως ιδεολογικοί λόγοι αποτελούν σύμβολα με πολλαπλές σημασίες και αυτός είναι ο λόγος που θεωρώ πολύ σημαντική αυτού του είδους τη φωτογραφία. Άλλωστε τα ενδύματα σήμερα έχουν χάσει στις περισσότερες περιπτώσεις τον λειτουργικό τους ρόλο και βρίσκονται ως εκθέματα του παρελθόντος στις ενδυματολογικές συλλογές των μουσείων.
Η Σιάτιστα
Στη Σιάτιστα εμπλούτισα το φωτογραφικό έργο Μίτος εντάσσοντας τα αρχοντικά ενδύματα στο αστικό τοπίο, κάτι που μέχρι στιγμής δεν είχα κάνει. Το φυσικό και πολιτισμικό τοπίο της Σιάτιστας συνθέτουν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη, υπέροχη πόλη με πραγματικά υπέροχη φιλοξενία που αξίζει να επισκεφθεί κάποιος.
Το χθες και το σήμερα, οι ρίζες μας, η παράδοση και η ιστορία, τα έθιμα και οι παραδόσεις, όλα δεμένα να επικοινωνούν έναν τόπο που διατηρεί την κληρονομιά του, μεταλαμπαδεύοντας εικόνες, διαδρομές, γεύσεις, ήχους σε κάθε του κρυφή γωνιά. Ένας χορός αλλοτινός με στοιχεία σύγχρονα που στη μέση του στέκει η Σιάτιστα, αρχοντική και πολύτιμη.
Αρχοντικό Δόλγκηρα
Το αρχοντικό χτίστηκε αρχές του 1700 και ανήκε στην οικογένεια του εμπόρου Δημητρίου Δόλκγηρα ο οποίος λόγω του επαγγέλματός του, ταξίδευε πολύ συχνά στην κεντρική Ευρώπη, στην Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη. Το 1840 ανακαίνισε το σπίτι φέρνοντας λαϊκό ζωγράφο από την Κωνσταντινούπολη, ο οποίος το ζωγράφισε και το στόλισε περίτεχνα. Η τελευταία ανακαίνιση του αρχοντικού έγινε το 1888 όπως αναγράφεται και στο αέτωμα το οποίο δεσπόζει στην πρόσοψή του.
Παραχωρήθηκε από τους κληρονόμους του στον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο Σιάτιστας ”Μαρκίδες Πούλιου” ο οποίος ανέλαβε την αναστήλωση και την ανακαίνιση του, με μελέτη και επίβλεψη του αρχιτέκτονα Γεωργίου Σαμαρνιώτη, δημιουργώντας στο εσωτερικό του μια σπάνια λαογραφική συλλογή με αντικείμενα 200 και πλέων ετών, καθιστώντας το ταυτοχρόνως το μοναδικό επιπλωμένο αυτή τη στιγμή αρχοντικό της πόλης.
Ο τρόπος με τον οποίο έχει διακοσμηθεί, σε συνδυασμό με τον πλούσιο γεμάτο από υπέροχα χρώματα ζωγραφικό του διάκοσμο, γεννά μια ιδιαίτερη ζεστασιά και ταξιδεύει πίσω στον χρόνο τον κάθε επισκέπτη, δίνοντάς του την αίσθηση ότι μπαίνει σε ένα πλήρως λειτουργικό και ζωντανό σπίτι.
Για να επισκεφτείτε το Αρχοντικό Δόλγκηρα, επικοινωνήστε:
Κα Βασιλική Σιάσιου, Αντιπρόεδρος του συλλόγου 6946 834 005
Πηγή: myvoio.com