Όντρια, η πόρτα της Πίνδου

Τα Όντρια, όπως και στην ονομασία έτσι και στη μορφή τους, μοιάζουν να έχουν βγει από παραμύθι. Χωρίζονται στα Μεγάλα Όντρια, που βρίσκονται Νότια και στα Μικρά Όντρια, που αποτελούν το Βόρειο τμήμα του παράξενου αυτού ορεινού όγκου. Παλιότερα τα ονόμαζαν Όντρα, ή Λόντρια. Αποτελούν Ανατολική προέκταση του κυρίως κορμού του Βοΐου. Ξεκινούν απότομα από το διάσελο που σχηματίζεται Βόρεια του Παλιοκριμηνίου και καταλήγουν ομαλά μετά από 20 περίπου χιλιόμετρα πριν το Άργος Ορεστικό. Στην ένωση των δύο οροσειρών βρίσκεται το σημείο το οποίο οι παλιοί ονόμαζαν Πόρτα της Πίνδου, μιας κι εκεί το Βόιο σχηματίζει άνοιγμα, επιτρέποντας την είσοδο για διάσχιση βαθιά μέσα στα σπλάχνα του.

Κορυφές των Οντρίων είναι η Μεγάλη και η Μικρή Οτρά με υψόμετρο τα 1.589 και τα 1.530 μέτρα αντίστοιχα. Η όψη τους, με το τριγωνικό σχήμα και τους πολύμορφους βράχους, είναι πολύ ιδιαίτερη. Βέβαια, κάθε βουνό είναι μια μοναδική φυσική παρουσία που δύσκολα επαναλαμβάνεται, τα Όντρια όμως είναι κάτι πέρα για πέρα ξεχωριστό. Πρόκειται για δύο τεράστια δασοσκεπή κεκλιμένα οροπέδια κάθετα προς όλες τις κατευθύνσεις εκτός από την Ανατολική. Αυτό των Μεγάλων Οντρίων έχει διάμετρο 2,5 χλμ. και το αντίστοιχο των Μικρών Οντρίων 1,7 χλμ. Τριγύρω τους υπάρχουν κάθετοι βράχοι σε ύψος από 50 έως 100 μέτρα και έπειτα βαθιές και απότομες χαράδρες, αφήνοντας λίγες μόνο εισόδους προς την κορυφή.

Τα ασβεστολιθικά πετρώματα που απαντώνται ευνοούν το έντονο ανάγλυφο και τη δημιουργία σπηλαίων. Μερικά από τα σπήλαια που έχουν καταγραφθεί είναι το Σπήλαιο των Νερών, η Κλεφτότρυπα, η Σπηλιά του Νάνου, η Τρύπα του Κωστάκη, το Σπήλαιο στη βρύση του Μπρεζ και η Σπηλιά του Αϊ-Μηνά. Αίσθηση προκαλούν οι παλιοί θρύλοι για τους λάκκους, δηλαδή τις καταβόθρες, τα άγνωστα μονοπάτια και τα μυστηριακά δάση που υπάρχουν εκεί. Εντυπωσιακή είναι και η παρουσία σπάνιων απολιθωμάτων, που φθάνουν μέχρι την περιοχή του Νόστιμου και του Σκαλοχωρίου.

Επίσης, καταρράκτες παρόμοιοι με τους αντίστοιχους του Σκοτωμένου Νερού στο Βυθό υπάρχουν και στα Μικρά Όντρια, κοντά στα χωριά Λάγκα και Πετροπουλάκι.

Στις πλαγιές των Οντρίων είναι χτισμένα τα περισσότερα από τα Καστανοχώρια του Βοΐου. Κοντά στην κορυφή της Όρλιας, σε μεγάλο υψόμετρο, βρίσκονταν το χωριό Γκότσι, το οποίο όμως καταστράφηκε. Από εκεί περνούσε η Ντουρβαρόστρατα, ένα από τα γνωστά πέτρινα αλλά μη σηματοδοτημένα μονοπάτια που οδηγούσε στις κορυφές του βουνού. Κανένας δρόμος δεν προσεγγίζει την καρδιά των Οντρίων για αυτό και παραμένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου, κλεισμένα στον εαυτό τους και στα μυστικά τους, περιτριγυρισμένα από παρθενικά δάση.

Νότια προέκταση των Οντρίων είναι ο Κλέψιος, με ίδια ακριβώς κατεύθυνση και υψόμετρο που πλησιάζει τα 1.300 μέτρα. Χαράδρες, ορεινά λιβάδια και γκρεμοί διαμορφώνουν ένα άγριο τοπίο από την πλευρά του χωριού της Δάφνης στο Νότο, ενώ η Βόρεια, που βλέπει στο Πολυκάστανο, καλύπτεται από πυκνά δάση σε τέτοιο βαθμό ώστε το βουνό να μοιάζει απροσπέλαστο. Όπως και τα Όντρια, αποτελείται από ένα ιδιόμορφο οροπέδιο με κατακόρυφους γκρεμούς. Ο Κλέψιος παρουσιάζει όλα εκείνα τα πλεονεκτήματα μιας απόρθητης θέσης, για αυτό το λόγο το ύψωμα αποτελούσε κάστρο στα παλιότερα χρόνια. Για την ολοκλήρωση της οχύρωσής του είχε δημιουργηθεί ένα τείχος πλάτους περισσότερο από ένα μέτρο στην Ανατολική πλευρά, υπολείμματα του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα. Το παλιό φρούριο, λόγω της εκτεταμένης θέας, ενδέχεται να χρησιμοποιούνταν και ως πληροφοριοδότης μέσω φρυκτωριών, φωτεινών δηλαδή σημάτων φωτιάς που μεταδίδονταν από κορυφή σε κορυφή.

Πηγή: https://pol-tsotili.gr